De Preventiemedewerker

Een preventiemedewerker is een deskundige werknemer die de werkgever ondersteunt bij de zorg voor de dagelijkse veiligheid en gezondheid op de werkvloer. Deze naam is geïntroduceerd met de Arbeidsomstandigheden- wetswijziging van juli 2005. 

Elk bedrijf moet een preventiemedewerker hebben. De preventiemedewerker heeft kennis van de arbeidsrisico’s van de organisatie. Het is voor een preventiemedewerker mogelijk om een training of cursus te volgen, maar wordt door de Arbowet niet verplicht gesteld. 

De taken van de preventiemedewerker

De preventiemedewerker houdt zich bezig met de veiligheid en gezondheid op de werkvloer. De taken van de preventiemedewerker zijn in elk geval:  

• meewerken aan het uitvoeren en opstellen van de Risico Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E); 
• adviseren en samenwerken met de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging, of de belanghebbende werknemers als er geen or of pvt in het bedrijf aanwezig is; 
• uitvoeren of meewerken aan maatregelen die voortkomen uit het plan van aanpak en die zorgdragen voor goed arbobeleid.

De mogelijke praktische taken van een preventiemedewerker

• het geven van voorlichting over het onderhoud van apparaten;
• het geven van instructie over het werken met gevaarlijke stoffen;
• het stimuleren en het controleren van het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen.

Werkgever blijft eindverantwoordelijk 

De preventiemedewerker is niet eindverantwoordelijk voor veiligheid en gezondheid op het werk. Dat is en blijft de werkgever. 

Elk bedrijf met minimaal 25 werknemers moet een preventiemedewerker hebben aangesteld. Wanneer een bedrijf niet meer dan 25 werknemers in dienst heeft, kunnen de taken van de preventiemedewerker ook door de werkgever (of directeur) zelf worden uitgevoerd. Voorwaarde is wel dat de werkgever beschikt over voldoende deskundigheid, ervaring en uitrusting om de taak naar behoren te vervullen. 

Preventiemedewerker is een eigen medewerker 

De preventiemedewerker moet in principe een eigen medewerker van het bedrijf zijn. Bij bedrijven met maximaal 25 werknemers mag dit ook de werkgever zelf zijn. Maar dan moet de werkgever wel aan dezelfde eisen van deskundigheid voldoen als wanneer hij iemand anders als preventiemedewerker zou aanstellen. 

Alleen als er echt geen mogelijkheden zijn om de arbo-ondersteuning van de werkgever binnen het bedrijf te organiseren, mogen andere deskundige personen, van buiten het bedrijf, te hulp worden geroepen of de taken van de preventiemedewerker voor hun rekening nemen. 

Preventiemedewerker komt niet goed van de grond

In de praktijk heeft minder dan de helft van alle werkgevers in Nederland de wettelijk verplichte preventiemedewerker aangewezen. En waar die is aangewezen is het veelal niet meer dan een ‘moetje’. De Inspectie SZW heeft bij de wettelijke introductie van de preventiemedewerker per direct laten weten niet (apart) te gaan toezien op naleving van deze verplichting. Bovendien hangt ‘arbo’ er in bedrijven vaak een beetje bij. In de praktijk ontbreekt naast budget, beschikbare tijd, overlegmomenten met het management, draagvlak van de achterban ook een duidelijke taakomschrijving binnen de organisatie.

Het CNV en de preventiemedewerker

Het CNV heeft er bij de overheid op aangedrongen om de positie van de preventiemedewerker, de ondernemingsraden en personeelsvertegenwoordiging te verstevigen met voldoende kennis en vaardigheden en op het gebied van gezond en veilig werken. Zij zijn de partijen die het meest dichtbij staan als het gaat om veilig en gezond werken op de werkvloer en kunnen hierop invloed uitoefenen. Voor meer informatie kun je kijken op www.inpreventie.nl. 

Voor het CNV een stap in de goede richting maar nog niet voldoende om het aantal preventiemedewerkers te vermeerderen en om de preventiemedewerker voldoende body en draagvlak mee te geven. Daar is meer voor nodig. Het CNV breekt momenteel een lans om de preventiemedewerker beter te positioneren. Meer als vertegenwoordiger van de eigen collega’s, gekozen door de eigen collega’s, goed opgeleid voor hun taak en op gelijk gespreksniveau als de or en pvt.