Reactie CNV op gegevensverzameling UWV voor fraude opsporing

Het UWV wist sinds 2020 al dat het de privacy van uitkeringsgerechtigden schond, door zonder toestemming cookies te plaatsen. Die illegaal verkregen data werd gebruikt om fraudeurs op te sporen. Willens en wetens, zo blijkt nu. Waarschuwingen van een intern toezichthouder werden genegeerd, zo concludeert NOS-onderzoek. Pas begin dit jaar werd het probleem opgelost. Het CNV is verbijsterd over deze gang van zaken. ‘Het is onbestaanbaar dat het UWV burgers in het geniep volgt, zonder aanwijsbare fraudeverdenking’, aldus CNV-bestuurder Jan - Pieter Daems.

Onrechtmatigheid

Een cookie is een klein tekstbestand dat jouw surfgedrag vastlegt, waardoor het bedrijf over je schouders meekijkt. Het UWV plaatste aangekondigd deze zogenaamde cookies bij websitebezoekers, zonder hen de mogelijkheid te bieden om die te weigeren. Dat had wel gemoeten, volgens de interne toezichthouder. Ook werden cookies verzameld om te checken of uitkeringsontvangers niet illegaal in het buitenland verbleven. Die data mogen voor dat doel niet gebruikt worden, met of zonder toestemming, aldus het advocatenkantoor van de overheid. Daarmee overtrad het UWV op meerdere manieren de wet.

Wij dringen bij UWV aan op een radicale systeemwijziging. Het kan niet zo zijn dat de overheid haar burgers, keer op keer, benaderd vanuit wantrouwen. Zonder dat er ook maar iets bewezen is. Dit moet stoppen.

CNV-bestuurder Jan Pieter Daems

Systeemwijziging

Het CNV herkent het oude patroon van hoe uitvoeringsinstanties met burgers omgaan. Weer worden illegaal gegevens van burgers verzameld, voordat helder is of zij iets misdaan hebben. Wantrouwen richting de burger is het uitgangspunt.

CNV-bestuurder Jan-Pieter Daems: 'Het UWV geeft keer op keer aan te willen gaan werken vanuit de menselijke maat. Maar hieruit blijkt dat er helaas nog een lange weg te gaan is. We dringen bij UWV aan op een radicale systeemwijziging. Het UWV moet echt afrekenen met deze cultuur van wantrouwen’. Het CNV zet dan ook stevig in aan de tafel van de uitkeringsinstantie. Daems: ‘We horen graag tekst en uitleg van het UWV hoe het zo ver heeft kunnen komen. Maar nog belangrijker: hoe het UWV voorkomt dat dit in de toekomst nog een keer gebeurd'.