Wet Transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden van kracht

Vanaf 1 augustus 2022 is de ‘Wet transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden' van kracht. Een hele mond vol, maar deze wet zorgt ervoor dat jij als werknemer extra informatie en duidelijkheid krijgt over je arbeidsvoorwaarden. Zo weet je dus beter waar je aan toe bent. Niet alleen degene die een nieuw contract ondertekenen, ook voor de werknemers met een bestaand contract verandert er veel. Je kunt je werkgever namelijk verzoeken het contract aan te passen en de arbeidsvoorwaarden te verduidelijken. We vertellen je graag meer over de ‘Wet transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden’, de belangrijkste veranderingen en wat dat voor jou voor gevolgen heeft.

Uitbreiding informatieplicht

De werkgever is nu al verplicht bepaalde onderdelen op te nemen in een arbeids­overeenkomst, denk aan functieomschrijving, werkzaamheden, vakantiedagen en mogelijk pensioen. Maar met de invoering van de richtlijn transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden wordt deze lijst langer.

Onderstaande arbeidsvoorwaarden moet de werkgever uiterlijk binnen één week na de eerste werkdag bekend maken aan de nieuwe werknemer:

  • De duur en voorwaarden van de proeftijd.
  • De tijdstippen waarop werk moet worden verricht.
    • bij voorspelbare arbeidsduur: de werkdagen en -tijden, en indien van toepassing hoe het wisselen van diensten werkt.
    • bij onvoorspelbare arbeidsduur: de verplichte vermelding dat tijdstippen variabel kunnen zijn, maar ook het aantal gewaarborgde betaalde uren en dagen en werktijden waarop je werknemer verplicht kan worden te werken.
  • Het loon, waaronder het aanvangsbedrag, de afzonderlijke onderdelen van het loon en hoe die berekend en uitbetaald worden.
  • De regelingen voor betaald verlof (naast vakantie).
  • De plek waar het werk wordt gedaan, als dat niet op een vaste locatie is (zoals thuiswerken).
  • Een mogelijk recht op opleiding.
  • Hoe het beëindigen van de arbeids­overeenkomst werkt (niet alleen de opzegtermijn).

Voorspelbaar werkpatroon

Is het grotendeels onvoorspelbaar wanneer je werkt? Dan is de werkgever verplicht je een voorspelbaar werkpatroon te geven. Dat geldt zowel voor oproepcontracten als bij contracten waar het aantal uren vaststaat, maar waarvan je niet van tevoren weet wanneer die gewerkt worden.

Referentiedagen en -uren vastleggen

De werkgever moet in beide gevallen bepalen op welke dagen en tijdstippen hij je als werknemer verplicht te komen werken. Als hij je buiten die tijden inroostert, dan ben je dus niet verplicht om te komen werken.

Werktijden tijdig communiceren

Ook moet je werkgever je tijdig op de hoogte brengen van je werktijden, minimaal 4 dagen van tevoren. Als het werk binnen vier dagen voordat het zou beginnen wordt afgezegd, dan heb je recht op loondoorbetaling.

Voorbeeld werktijden afspreken

Stel je hebt een contract voor 17 uur per week. Elke donderdag werk je zes uur, de andere elf zijn onregelmatig verdeeld over de rest van de week. In dat geval werk je met grotendeels onvoorspelbare tijdstippen. Je bent enkel verplicht te werken op de referentiedagen en –uren, die je vastlegt en alleen als je vier dagen van tevoren wordt opgeroepen.

Scholing

Op scholingsgebied mag een werkgever de kosten van verplichte scholing niet meer verhalen op de werknemer. Verplichte scholing kan wettelijk verplicht zijn, of door de cao. Denk daarbij aan scholing met betrekking tot veiligheid of het op peil houden van de skills die je nodig hebt om je werk goed uit te voeren. Voor deze opleidingen geldt dat:

  • De werkgever deze kosteloos moet aanbieden.
  • De scholing als arbeidstijd telt en zoveel mogelijk tijdens werktijd moet plaatsvinden.
  • Opleidingsmaterialen moeten worden vergoed.
  • Eventuele reistijd moet worden vergoed.

Vanaf 1 augustus 2022 mag er dus geen terugbetalingsregeling voor verplichte opleidingen in een arbeidsovereenkomst zijn opgenomen. Als deze er wel in staat, is deze niet geldig. Let op, dit geldt alleen voor verplichte opleidingen, niet voor overige scholing.

Verzoek voorspelbare arbeidsrelatie

Op basis van de 'Wet Flexibel Werken' kan een werknemer een werkgever al vragen om aanpassing van de arbeidsduur, arbeidsplaats en werktijden. Nu komt daarbij de mogelijkheid de werkgever te vragen om een vorm van arbeid met meer voorspelbare en zekere arbeidsvoorwaarden. De werknemer mag de werkgever bijvoorbeeld vragen om een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd of arbeidsovereenkomst met vaste arbeidsomvang. Dat zal vooral van belang zijn voor werknemers met een oproepovereenkomst, maar bijvoorbeeld ook werknemers met een vast aantal uren waarvan de werktijden niet vastliggen. Vereist is wel dat zij ten minste 26 weken in dienst zijn voorafgaand aan de beoogde ingangsdatum van de aanpassing. Het verzoek moet schriftelijk worden ingediend.

De werkgever die een dergelijk verzoek krijgt moet daarop tijdig, schriftelijk en gemotiveerd reageren. In het algemeen geldt dat dat binnen een maand moet. Voor werkgevers met minder dan 10 werknemers geldt dat er binnen 3 maanden gereageerd moet worden. Doet hij dat niet of niet binnen het gestelde termijn, dan moet het verzoek worden ingewilligd.

Nevenactiviteiten

In de nieuwe wet staat dat werkgevers nevenactiviteiten alleen mogen verbieden als hier een objectieve reden voor is. Nevenactiviteiten zijn werkzaamheden die je naast je werk uitvoert. Voorheen was het vaak standaard verboden, tenzij je hiervoor toestemming krijgt. De wet draait dit nu om – nevenactiviteiten zijn toegestaan, mits je werkgever een reden heeft dit te verbieden. Bijvoorbeeld als het gaat om het beschermen van vertrouwelijkheid van bedrijfsinformatie.

Meer informatie?

Heb jij aanvullende vragen over de wet? Of schakel je graag wat hulp in? Bijvoorbeeld als je werkgever andere voorwaarden stelt voor het volgen van een noodzakelijke opleiding? Of als je extra steun kunt gebruiken bij het verzoek om voorspelbaar werk? Neem dan contact met ons op via telefoonnummer 030 – 75 11 001, op werkdagen bereikbaar van 08:00 – 18:00 uur.

Hoe houd jij het vol?

Werkenden in zorg, onderwijs en overheid hebben het zwaar. Hun werkdruk en rekeningen groeien en collega’s worden ziek of vertrekken. CNV wil dat de regering fors meer investeert in de publieke sector. Zodat banen aantrekkelijk blijven en er een inkomen verdiend wordt waarmee gezinnen zich draaiende kunnen houden. Vandaar onze looneis van 5 tot 10%.

Vul de vragen in en steun onze campagne