Het verhaal van Afra

Afra weet alles van scheiden. Als ervaringsdeskundige en HR-professional. Zij en haar ex-man besluiten na een huwelijk van 10 jaar een punt achter de relatie te zetten. Een tijd van regelwerk breekt aan, soms noodgedwongen onder werktijd. ‘Als HR-manager hielp ik werknemers en leidinggevende bij werkzaken. En bij scheiding bracht ik de betreffende collega op de hoogte van het aantal verlofdagen. Nu was ik zelf aan de beurt. Gelukkig kreeg ik alle ruimte om zaken op orde te brengen. Maar bij de meeste bedrijven ligt er geen scheidingsprotocol op de plank. Dat weet ik uit eigen ervaring. Terwijl scheiden grote impact maakt. Op jou als persoon en professional.’

Scheiden in goed overleg

Na een huwelijk van 10 jaar is de koek op. ‘Het ging al een tijd niet goed met onze relatie. We hadden een korte time-out toen ik de diagnose kanker kreeg. Een reality check voor mijn ex. Hij realiseerde zich dat hij mij kwijt kon raken: aan de ziekte of de scheiding. Hij deed er alles aan om de relatie te repareren. We doorstonden het proces samen. Maar het was te laat. Uiteindelijk heb ik de knoop doorgehakt en zijn we uit elkaar gegaan. Zonder ruzie of gedoe over boedelverdeling. Ik bleef in het huis wonen, een vertrouwde uitvalsbasis voor onze 7-jarige dochter. Er komt veel op je af als je besluit te scheiden. Iets waar je niet op voorbereid bent. Want wanneer je gaat trouwen, staat scheiden niet op het menu. We regelden veel zelf: van ouderschapsplan tot financiën. We haalden alle documenten en informatie van internet. Achteraf hadden we daar best wat hulp bij kunnen gebruiken: je vergeet dat er veel komt kijken bij een scheiding.’

Openheid op het werk

Afra licht haar collega’s al snel in over de scheidingsplannen. Ze voelt zich veilig om het te delen. Een onmisbaar element als je het haar vraagt: ‘een veilige werkomgeving stimuleert je om open te zijn over je scheiding. Ik werkte in een hecht team. Directe collega’s en mijn werkgever waren vanaf dag één op de hoogte. En dat is fijn, zodat je omgeving het kan plaatsen, als je niet lekker in je vel zit of even wat minder presteert. Want scheiden is ingrijpend. Het proces beïnvloedt je als persoon en professional. Afnemende concentratie of aandacht: het doet iets met je werk. Ruimte voor regelzaken was er gelukkig ook. Nodig, want er komt veel op je af: van bankzaken tot het ouderschapsplan. Dat is natuurlijk anders als productiemedewerker. Je stopt de lopende band niet om acute hypotheekzaken te regelen.’

Kijkje in verschillende keukens

Ruimte krijgen om te scheiden, is niet altijd vanzelfsprekend. ‘Ik werk nu als HR-manager bij Zorgeloosch Scheiden. Wij bieden een alles-in-één scheidenoplossing met mediation, financieel- en juridisch advies. Collega’s in scheiding maken ook aanspraak op die inhouse expertise. En ze krijgen 5 flexibel opneembare verlofdagen, voor een afspraak bij de mediator of als je even niet lekker in je vel zit. En dat is uniek.’­­­ Afra vervolgt: ‘Bij de meeste bedrijven ligt er geen scheidingsprotocol op de plank. Ten tijden van mijn eigen scheiding, kreeg ik tijd om zaken op orde te brengen. Heel fijn. Hoewel ik toch dacht dat, als het regelwerk achter de rug zou zijn, de scheiding afgehandeld was. Maar dat is de papieren formaliteit. Dan pas start het verwerkingsproces. Mijn werk is altijd mijn houvast geweest. M’n anker. Een manier om even niet aan de scheiding te denken. Maar dat is voor iedereen anders. En niet elk werkgever is daarop voorgesorteerd. In de praktijk valt er vaak wel wat te regelen, bijvoorbeeld door vakantiedagen op te nemen. Maar in de meeste cao’s zijn er geen afspraken gemaakt over scheiden. Wel over rouw en trouw. Het vastleggen van cao-afspraken over scheiden, kan helpen. Zeker als je minder maatwerk kunt leveren.’

Tips & tricks voor werkgevers

• Ontwikkel een scheidingsprotocol. Daarin leg je vast wat je kunt doen om scheidende werknemers tegemoet te komen;
• Realiseer en onderken dat een medewerker in scheiding door een emotioneel proces gaat;
• Neem een actieve houding aan en wees geïnteresseerd. Stel open vragen en kijk hoe je kunt helpen. Luisteren en erkennen is daarbij belangrijker dan het geven van adviezen;
• Door veel stressfactoren, kan een scheidende werknemer uitvallen. Zeker in het geval van een voortslepende scheiding. Maak flexibel inzetbaar budget vrij voor medewerkers in scheiding om externe hulp in te schakelen.
• Kies voor maatwerk. Kijk wat er in de cao is afgesproken over verlof bij scheiden. Hanteer dit niet te rigide. Kijk of je een ander verlofsoort kunt inzetten, als de medewerker in kwestie dat nodig heeft;
• Hou de vinger aan de pols. Plan structurele 1-op-1 gesprekken en bespreek frequent hoe het met de medewerker gaat en wat hij/zij nodig heeft;
• Bespreek met de werknemer wat hij of zij wil richting de collega’s. En vervul daar een rol in. Vindt de scheidende werknemer het fijn als er wordt gevraagd naar de scheiding? Of kiest hij of zij ervoor om werk en privé gescheiden te houden?