Aan het woord: bedrijfsarts Erna van Dijk

Een scheiding is meestal een weloverwogen beslissing, maar kan je leven alsnog flink op zijn kop zetten. Zowel in je privéleven als op het werk. Dat blijkt ook wel uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Werknemers die gescheiden zijn, melden zich na de scheiding veel vaker ziek als hun collega’s die wel een partner hebben. We spreken erover met bedrijfsarts Erna van Dijk.

Van Dijk vertelt: “Als bedrijfsarts zie ik vooral mensen op het moment dat ze gezondheidsproblemen hebben. Ik ga met die werknemers in gesprek om te kijken wat ze nodig hebben om zo snel mogelijk weer te herstellen en weer aan het werk te kunnen. Daarom heb ik veel verzuimspreekuren, voor mensen die door omstandigheden het op hun werk niet meer kunnen volhouden. Primair kijk ik of het een medisch probleem is, of dat het te maken heeft met andere factoren, zoals de psychosociale factoren. Zeker bij psychische klachten kun je als bedrijfsarts een belangrijke rol spelen door adviezen te geven.”

Burn-out of depressies

De meeste scheidingen vinden plaats in de groep mensen die ook werkt, vertelt Van Dijk. Dat is namelijk in de leeftijdscategorie 18-67 jaar. Ze vervolgt: “Een echtscheiding is geen medische aandoening, maar kan daar wel toe leiden. De stress van een scheiding kan een burn-out of depressie als gevolg hebben. Sommige mensen kunnen tijdens of na een echtscheiding doorwerken, maar anderen kunnen dat niet. Dat heeft met meerdere factoren te maken: je persoonlijkheid en de situatie. Scheiden zonder kinderen is heel anders dan een scheidingsproces waarin ook kinderen betrokken zijn.”

Volgens dokter Van Dijk is het belangrijk om gescheiden werknemers regelmogelijkheden, steun en ontwikkelmogelijkheden in het werk te bieden. “Steun vanuit de eigen omgeving en vanuit de werkgever is heel belangrijk. Daarom probeer ik mensen te stimuleren dat ze zelf in gesprek gaan met hun werkgever. In dat gesprek kunnen mensen aangeven wat ze nodig hebben of prettig vinden. Als een werknemer veel stress ervaart door een scheiding, is het belangrijkste dat een werkgever iets doet om de stress te verlagen. Stoppen met werken is niet altijd de oplossing, want het kan ook juist een afleiding zijn. Maar als je ruimte krijgt vanuit je werk om de kinderen naar school te brengen, of door soms een paar uur eerder te stoppen, dan wordt de behoefte om niet te werken al minder groot.”

De winnaarsdriehoek

Wat Erna van Dijk graag meegeeft aan werkgevers? “Het zit vooral veel in de communicatie, want anders weet je niet welke aanpassing je moet doen. Ga met elkaar in gesprek over wat het probleem is en welke oplossingen daarvoor zijn. Het begint met luisteren en proberen om de werknemer het gevoel van regie terug te geven: wat heb jij nodig? Een gesprek met die insteek werkt veel beter dan een gesprek waarbij de werkgever bedenkt wat goed zou zijn. Over een goed gesprek tussen werkgever en werknemer heeft Van Dijk een theorie die gebaseerd is op drie vragen, genaamd de winnaarsdriehoek: wat wil je wel, wat wil je niet, en wat heb je te bieden? Als je die drie vragen met elkaar op tafel brengt, kun je als werkgever kijken naar wat je vooral wel en niet moet doen, maar ook naar wat de werknemer te bieden heeft.”