Momenteel gaat het om circa 864.000 mensen (bron: CBS). Psychisch verzuim is de grootste oorzaak. Onder jongeren (<40 jaar) raakt 58% arbeidsongeschikt door psychische klachten; bij de groep tussen 40 en 50 jaar is dat 43%. Slechts 3–4% van de jongeren krijgt een uitkering door ernstige ziekten, zoals kanker.
Politiek onderschat het probleem
Al in juli 2025 trok CNV aan de bel. Inmiddels zijn de verkiezingsprogramma’s gepubliceerd. Wat opvalt: de meeste partijen maken zich geen zorgen over de hoge instroom. Sterker nog, sommige partijen willen het tweede jaar loondoorbetaling schrappen. Dit zou de instroom juist vergroten: jaarlijks re-integreren 40.000 mensen in het tweede ziektejaar bij hun werkgever. Wordt dat jaar afgeschaft, dan stromen zij de WIA in.
Toenemende druk op werkenden
Op een beroepsbevolking van 10 miljoen kunnen we ons geen miljoen arbeidsongeschikten permitteren. Zeker niet nu Nederland vergrijst en steeds meer werk met minder mensen moet worden gedaan. De druk op de werkenden neemt hierdoor alleen maar verder toe.
Kosten rijzen de pan uit
De kosten lopen intussen hard op. Dit jaar stijgen de uitkeringslasten opnieuw met 1,5 miljard euro (bron: UWV). In twee jaar tijd kwam daar al 3 miljard bij. Inmiddels betalen we bijna 20 miljard aan uitkeringen voor arbeidsongeschikten. Daarbij komen nog de vervangingskosten voor werkgevers en de kosten van kortdurend verzuim door toenemende werkdruk. Het werkelijke bedrag ligt dus ongeveer 2 keer zo hoog.
Stelsel kraakt in zijn voegen
Het stelsel kraakt. Vroeg of laat moet de politiek ingrijpen. CNV pleit daarom nú voor herziening, om een keiharde ingreep later te voorkomen.